Dla rodziców

DROGI RODZICU!

Fonoholizm, czyli uzależnienie od telefonu, dotyczy nie tylko młodzieży, ale również osób dorosłych. Jest ono jednak bardziej niebezpieczne dla młodszych użytkowników tego urządzenia, gdyż pojawia się w ich życiu na tym etapie, na który przypada ich najbardziej intensywny rozwój. Telefon prowadzi do skrajnej izolacji nastolatka. Sprawia, że pomimo obecności wielu osób dorosłych dookoła, staje się on bardzo samotny.

Symptomy nadużywania telefonu:
1. Nie rozstaję się z telefonem; biorę go zawsze i wszędzie.
2. Cały czas czekam, aż ktoś do mnie zadzwoni lub napisze.
3. Jestem ciągle aktywny na portalach społecznościowych.
4. Staram się mieć telefon w zasięgu ręki.
5. Kładę się z telefonem do łóżka. Korzystam z telefonu zanim zasnę i zaraz jak tylko się obudzę.
6. Nie wyobrażam sobie życia bez telefonu.
7. Odczuwam niepokój i rozdrażnienie, kiedy nie mogę korzystać z telefonu komórkowego.
8. Nałogowo sięgam po telefon, odblokowuję go, sprawdzam wiadomości, często nie wiem po co to robię.

Wśród negatywnych skutków uzależnienia od telefonu warto wymienić:
• Kłopoty w życiu szkolnym, zarówno na płaszczyźnie nauki, jak i relacji z rówieśnikami.
• Utratę dawnych przyjaciół i brak umiejętności pozyskiwania nowych.
• Konflikty z bliskimi.
• Brak zainteresowania tymi sprawami, które nie mają związku z telefonem.
• Spadek ambicji i motywacji.
• Wahania nastroju.
• Zaburzenia odżywiania i snu.

1. To przede wszystkim dom rodzinny jest dla dziecka przykładem budowania relacji. Wzajemne codzienne relacje rodziców oraz ich relacje z dzieckiem będą matrycą, na podstawie której odwzoruje to, czego się nauczyło, w relacjach z innymi.
2. Nie można uczyć budowania właściwych relacji bez poszanowania, jak też nie można uczyć szacunku bez budowania właściwych relacji. Dziecko powinno widzieć przykład poszanowania drugiego człowieka na co dzień w zachowaniu osób znaczących, powinno tymi postawami się zarażać, nasiąkać atmosferą szacunku dla innych.
3. Ważne, by dziecko samo czuło się szanowane przez rodziców, doświadczało tego szacunku w codziennych relacjach z rodzicami.
4. Wyrazem szacunku będzie m.in. wysłuchanie dziecka wówczas, gdy chce się czymś podzielić.
5. Warto pamiętać, by w codziennych sytuacjach nie zawstydzać dziecka, zwłaszcza publicznie, nie wyśmiewać się z jego pomyłek, wyglądu.
6. Warto zadbać o to, by dziecko znało zasady panujące w domu rodzinnym.
7. Należy pamiętać o słowach: „proszę”, „przepraszam”, „dziękuję” w codziennym obcowaniu ze sobą. Chodzi o to, by nie zapomnieć o tych słowach „kluczach” w stosownych momentach.
8. Dziecko powinno być uczone, że ludzie różnią się między sobą pod wieloma względami i że te różnice są czymś normalnym. Powinno być uczone, że ta różnorodność jest jego wartością.
9. Należy zwracać uwagę na to, w jaki sposób wypowiadamy się na temat innych ludzi w obecności dzieci.
10. Dziecko powinno być też uczone, że każdy ma prawo do własnego zdania, że należy to zdanie wypowiadać w postawie szacunku dla innych i ich opinii.
11. Sztuką jest nauczenie właściwego postępowania w sytuacjach konfliktu.

B. Borowska

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH PROWADZONYCH W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1, DOTYCZĄCYCH PRZECIWDZIAŁANIA UZALEŻNIENIOM OD NIKOTYNY 

     W roku szkolnym 2014/2015 prowadzone były skorelowane z programem wychowawczym i profilaktyki szkoły działania przeciw uzależnieniom. Jedno z zagadnień dotyczyło nikotyny, jako substancji szkodliwej. Edukacją zdrowotną objęci zostali uczniowie klas 4 – 6. Uczniowie obejrzeli film profilaktyczny z serii: Lekcje przestrogi: „Nikotyna – legalny narkotyk”, na bazie którego na godzinach wychowawczych wspólnie z wychowawcą i pedagogiem szkolnym prowadzona była dyskusja o negatywnym wpływie nikotyny na organizm człowieka. Na podstawie filmu uczniowie odpowiadali na pytania testu, mające na celu sprawdzenie znajomości wiedzy na temat szkodliwości palenia. Została również przygotowana dla uczniów informacja w postaci ulotek – „Papierosy a zdrowie człowieka”, „Papierosy – częsta przyczyna chorób u człowieka”, „Co to znaczy bierne palenie?”. Uczniowie klas szóstych samodzielnie wykonali plakaty o wpływie nikotyny na organizm człowieka. W świetlicy przeprowadzony został konkurs dla uczniów klas młodszych: „Papieros – mój wróg”. We współpracy z MOPS w Kętrzynie zorganizowane zostało spotkanie klas szóstych z terapeutą Panem Danielem Sapińskim w związku z realizacją tematyki związanej z profilaktyką uzależnień. Projekt był finansowany ze środków Komisji ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi. Podsumowaniem spotkania była ankieta: „Młodzi i substancje psychoaktywne – 2015”.

 Działania profilaktyczne miały na celu podkreślenie, iż palenie papierosów przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym wywołuje dużo większe szkody w organizmie niż palenie przez dorosłych. Uczniowie palący mają o 25 % gorsze wyniki w nauce od swoich kolegów, którzy nie ulegli temu nawykowi. Uczniowie ci na wykonanie zadań potrzebują więcej czasu, ponieważ mają problemy z koncentracją uwagi. Dużo słabiej przyswajają wiadomości, opanowują nowe umiejętności, popełniają też więcej błędów. Dzieci palące papierosy mają niższy wzrost, mniejszą wagę ciała, mniejszy obwód klatki piersiowej. Osiągają gorsze wyniki w sporcie. Edukacja zdrowotna miała też uświadomić szkodliwość tzw. biernego palenia i chorób wywołanych tym nałogiem. Uczniom zwrócono uwagę na fakt, iż palenie tytoniu nie tylko naraża na utratę zdrowia, ale pogarsza wygląd skóry – wcześniej występują zmarszczki, opóźnia się gojenie ran, zaostrza się stan wielu schorzeń skóry.
 Informację o działaniach Pani pielęgniarka przekazała do Powiatowej Stacji Sanitarno–Epidemiologicznej w Kętrzynie.
 

Drodzy Państwo!

 Jednym z najpoważniejszych czynników odciskających piętno na zdrowiu polskiego społeczeństwa jest palenie tytoniu. Mimo świadomości licznych zagrożeń to bardzo często spotykany nałóg wśród dorosłej populacji. Jednak szczególnie niepokoi istnienie tego zjawiska wśród młodzieży, a nawet dzieci. Dlatego istotne jest, aby poświęcić nieco uwagi tej tematyce.
W zasadzie każdy z nas, na co dzień, spotyka osoby uzależnione od nikotyny. Warto mieć podstawową wiedzę dotyczącą tego problemu. Mamy nadzieję, że Ci z Państwa, którzy podejrzewają, że własne dziecko lub kolega/koleżanka, z którą spotyka się Wasza pociecha, sięga po papierosy, znajdą w zamieszczonych tu informacjach impuls do tego, aby pomóc zwalczyć ten nawyk, zanim stanie się realnym nałogiem.

PAPIEROSY A ZDROWIE CZŁOWIEKA
Palenie papierosów przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym wywołuje dużo większe szkody w organizmie niż palenie przez dorosłych. Badacze porównując świadectwa szkolne stwierdzili, iż uczniowie palący mają o 25 % gorsze wyniki w nauce od swoich kolegów, którzy nie ulegli temu nawykowi. Uczniowie ci na wykonanie zadań potrzebują więcej czasu, ponieważ mają problemy z koncentracją uwagi. Dużo słabiej przyswajają wiadomości, opanowują nowe umiejętności, popełniają też więcej błędów. Dzieci palące papierosy mają niższy wzrost, mniejszą wagę ciała, mniejszy obwód klatki piersiowej. Osiągają gorsze wyniki w sporcie.

PAPIEROSY – CZĘSTA PRZYCZYNA CHORÓB U CZŁOWIEKA
Choroby wywołane paleniem to: rak płuc, nerki, trzustki, rak wargi, języka, jamy ustnej, przełyku i krtani i wiele innych przykrych dolegliwości, ujawniających się po latach. Dzieci zmuszane do wdychania dymu tytoniowego częściej zapadają na choroby infekcyjne układu oddechowego (zapalenie płuc, oskrzeli, górnych dróg oddechowych). Poza tym palenie tytoniu przez rodziców w istotny sposób zwiększa ryzyko wystąpienia astmy oskrzelowej u dziecka, a także przewlekłego zapalenia ucha środkowego, które jest główną przyczyną głuchoty w wieku dziecięcym.
Palenie tytoniu nie tylko naraża na utratę zdrowia, ale pogarsza wygląd skóry – wcześniej występują zmarszczki, opóźnia się gojenie ran, zaostrza się stan wielu schorzeń skóry.

CO TO ZNACZY BIERNE PALENIE?
Wdychanie dymu tytoniowego, czyli bierne palenie, jest równie niebezpieczne jak samo palenie. Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez aktywnych palaczy. Specjaliści odnotowują wiele przypadków zachorowań na choroby odtytoniowe wśród osób, które nigdy nie paliły tytoniu. Wdychanie dymu wydychanego przez palaczy, zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc i chorób serca u osób niepalących. Dym zawiera także wiele substancji alergizujących, powodujących łzawienie oczu, podrażnienie błony śluzowej nosa, kaszel, nawracające zakażenia układu oddechowego, a także uczulenia i w konsekwencji astmę.
Bierne palenie niesie więc za sobą identyczne skutki zdrowotne, co aktywne palenie papierosów.

RZUCENIE PALENIA TO KONIECZNOŚĆ!

Sposobów na rzucanie palenia jest niemało. Jedni zalecają działanie zdecydowane i kategoryczne, inni są zdania, że rozstanie z papierosem powinno odbywać się krok po kroku, by po pewnym czasie osiągnąć cel, czyli całkowicie przestać palić. Ważne, by się zdecydować i naprawdę to zrobić. Nie pocieszaj się tym, że palisz niewiele lub mniej niż kiedyś. Nie ma “bezpiecznej” liczby wypalanych papierosów. Palenie nawet 5 papierosów dziennie wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia powikłań nadciśnienia tętniczego. Gdy ciągnie nas do papierosa, pomocą może być nam – w zależności od sytuacji – ruch na świeżym powietrzu, ćwiczenia odprężające, sięganie po owoc lub warzywo do schrupania, albo po gumę do żucia. A także… silna motywacja. Gdy rzucisz palenie poprawisz kondycję fizyczną, zapomnisz co to kaszel poranny i rzadziej będziesz na infekcje dróg oddechowych.

– dąż do zaspokojenia najważniejszych potrzeb psychicznych własnego dziecka: miłości, akceptacji, uznania, bezpieczeństwa, przynależności,
– realizuj ważne zadania rozwojowe – pomóż dziecku w określeniu własnej tożsamości,
– pomóż radzić sobie z przeżywanymi trudnościami życiowymi (redukuj lęk i frustrację u dziecka)
Pozytywne wybory rodziców:
– dawaj dzieciom przykład dobrego zachowania – dzieci uczą się naśladując zachowania innych,z pewnością będą naśladować Twoje postępowanie,
– zmieniaj otoczenie, a nie dziecko – lepiej jest trzymać cenne, niebezpieczne lub kruche przedmioty poza zasięgiem dziecka, niż karać je za naturalną ciekawość,
– wyrażaj swoje życzenia pozytywnie – mów dzieciom czego od nich oczekujesz, a nie tylko czego sobie życzysz,
– stawiaj realistyczne wymagania – pamiętaj o tym, aby zadawać sobie pytanie, czy Twoje wymagania odpowiadają wiekowi i sytuacji dziecka, musisz okazać więcej cierpliwości, jeśli Twoje dziecko choruje albo jest zmęczone,
– nie polegaj zanadto na nagrodach i karach – w miarę jak dzieci dorastają kary i nagrody stają się coraz mniej skuteczne, wyjaśniaj powody Twoich decyzji,
– wybierz wychowanie bez bicia i krzyku – na początku klapsy mogą być skuteczne, jednak może się okazać, że rodzice muszą uderzać coraz mocniej, żeby osiągnąć ten sam skutek, krzyczenie na dzieci albo ich nieustanne krytykowanie bywa równie szkodliwe i może doprowadzić do długotrwałych trudności emocjonalnych.

Zaplanowane zadania w ramach programu profilaktyczno – wychowawczego przeciw agresji zakładały umiejętność dostrzegania i wyrażania negatywnych uczuć, rozpoznawanie elementów wyzwalających niezadowolenie i złość, umiejętność opanowania agresji, wściekłości, formy jej przezwyciężania. Prowadzone z wychowawcą/pedagogiem zajęcia uczyły przezwyciężać trudności natury emocjonalnej oraz wskazywały na sposoby rozwiązywania konfliktów metodą ugody. Akcent osoby prowadzącej zajęcia padał także na kształtowanie nawyku podejmowania właściwych decyzji.

Ponadto program kładł nacisk na podnoszenie poczucia własnej wartości i silnej tożsamości. Budowanie poczucia wspólnoty z grupą/klasą. W działaniach z uczniami wskazywano sposoby radzenia sobie z przemocą psychiczną i fizyczną, stresem. Kształtowano odpowiedzialność za swoje czyny, rozwijanie postaw empatii i sympatii. Na spotkaniach dominowały gry, zabawy interpersonalne i ćwiczenia interakcyjne. Podczas spotkań uczniowie mogli dokonać autorefleksji, podzielić się na bieżąco zdobytymi doświadczeniami, a niekiedy wyrazić swoje przeżycia stosując różne formy wyrazu. Prowadzący dążył do tego, aby każde spotkanie pozwoliło dzieciom:
• dostrzec i umiejętnie wyrazić agresywne uczucia,
• rozpoznać elementy wyzwalające złość i agresję,
• lepiej zrozumieć siebie i innych ludzi,
• opanować agresję i wściekłość oraz umiejętnie je przezwyciężać,
• zbudować poczucie wartości samego siebie i własnej silnej tożsamości,
• nawiązać nieagresywne kontakty,
• pokojowo rozwiązać konflikt.

     Wnioski:
• uczniowie naszej szkoły mają świadomość postawy cechującej zachowania bezpieczne podczas nauki, zabawy i odpoczynku,
• mają świadomość postaw cechujących zachowania prospołeczne i dające umiejętność komunikacji interpersonalnej,
• poczucia współistnienia i współodpowiedzialności za siebie i innych,
• znaczenia przyjaźni w życiu człowieka,
• uczniowie potrafią nazywać towarzyszące im w danej sytuacji emocje,
• znaczna grupa uczniów potrafi uzasadnić swoje zachowanie,
• uczestnicy zajęć mają świadomość występowania w swoim zachowaniu negatywnych emocji,
• dostrzegają złe emocje towarzyszące podczas zabaw z rówieśnikami,
• uczniowie mają świadomość konieczności eliminowania złych zachowań w stosunku do swoich kolegów,
• niektórzy uczniowie mimo działań wychowawczych w dalszym ciągu mają problemy z opanowaniem swoich emocji.
Rekomendacje:
• wychowawcy zaobserwowali zmiany w zachowaniu poszczególnych uczniów,
• zajęcia powinny być kontynuowane w dalszym ciągu,
• wychowawcy powinni w klasach w roku szkolnym 2015/2016 dokładnie raz jeszcze omówić kwestię związaną z prawami i obowiązkami ucznia, dobrze byłoby przygotować ją wspólnie z uczniami w formie gazetki klasowej,
• wychowawcy powinni monitorować zachowania uczniów, na bieżąco omawiać pozytywne i negatywne aspekty tych zachowań.

Głównym założeniem planu profilaktyczno – wychowawczego jest zapobieganie zjawisku agresji na terenie szkoły. Plan zintegrowanych działań zakłada udział wszystkich członków wspólnoty szkolnej, systematyczność oddziaływań, konsekwentne przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad i reguł. Program został napisany z uwzględnieniem dojrzałości szkolnej i poziomu rozwoju emocjonalnego uczniów, wobec czego tematyka zajęć została podzielona na dwa poziomy edukacyjne. Poszczególne tematy zajęć są skorelowane ze szkolnymi programami: profilaktyki i wychowawczym.
Program oparty jest na następujących działaniach: krótkim wprowadzeniu w zagadnienie, spontanicznych i opartych na literaturze wypowiedziach uczniów, lekcjach kształtujących umiejętności prospołeczne, planowanych działaniach na terenie szkoły środowisku lokalnym, działaniach okolicznościowych aktywizujących określone emocje, postawy, wartości, nagradzaniu przez wychowawcę za zachowania zgodne z ogólnie przyjętymi normami, wyznaczaniu konkretnych zachowań, które mają być eliminowane. Program realizowany będzie głównie na godzinach wychowawczych. Wychowawcy poszczególnych zespołów klasowych monitorują realizację tematyki, dbają o zapis w dzienniku lekcyjnym omówionego problemu.
Cele programu:
1. Ograniczenie występowania zachowań agresywnych wśród uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem agresji słownej.
2.   Uwrażliwienie uczniów na poszanowanie godności innych.
3.   Kształtowanie postaw prospołecznych.
4.  Zdobywanie wiedzy i kształtowanie umiejętności dotyczących dobrego wychowania i kultury słowa, ograniczenie wulgaryzmów w języku uczniowskim.
 

Tematyka zajęć

1. Wyrabiamy samodzielność (umiejętności związane z samoobsługą i estetycznym wyglądem, dbałość o rzeczy).

2. Kształtujemy wytrwałość i systematyczność (rozpoczętą budowlę z klocków warto skończyć, by zobaczyć, jak będzie wspaniała).

3. Wzbogacamy dziecięcą wiedzę o świecie, zachęcamy do działania (różę trzeba powąchać, by wiedzieć, że pachnie, ale biorąc ją do ręki, trzeba uważać na kolce).

4. Rozwijamy spostrzegawczość i myślenie („poszukaj”, „zobacz”, „znajdź”, pytamy: „czy wiesz, że; odpowiadamy na pytania: „dlaczego?”, „gdzie?”, „po co?”).

5. Uczymy prawidłowej wymowy (nie naśladujemy mowy dziecięcej, zawsze używamy prawidłowej; jeśli mamy wątpliwości, zgłośmy się do logopedy).

6. Wyrabiamy umiejętność słuchania (gdy mówimy do dziecka, zachęcamy, by wysłuchało nas do końca).

7. Rozwijamy zainteresowania książką (czytamy bajkę wiele razy, gdy dziecko się tego domaga, sięgamy po nowe książki, odwiedzamy biblioteki, księgarnie).

8. Usprawniamy rękę dziecka (zachęcamy do rysowania, lepienia, wydzierania).

9. Wpajamy zasady kulturalnego zachowania (wyrazy: „proszę”, „dziękuję”, i „przepraszam” niech będą jak najczęściej używane).

10. Kształtujemy pozytywną motywację do uczenia ( nie straszymy szkołą, zachęcamy, ale nie zmuszamy do nauki).

Jednym z podstawowych warunków integracji szkoły i rodziny jest współdziałanie. Edukacja prowadzona przez szkołę i rodziców, powinna opierać się przede wszystkim na partnerstwie, ponieważ pomaga to rozwijać właściwe relacje międzyludzkie i co bardzo istotne, zbliża oba środowiska.

Współpraca rodziców i szkoły pobudza uczniów do efektywnego działania, co przyczynia się do ogólnej satysfakcji z uzyskiwanych rezultatów. Wzajemne powiązanie obu środowisk daje różnorodne i szczegółowe korzyści każdej ze stron.
Przede wszystkim wychowawcę otacza przyjazna i życzliwa atmosfera pracy, otrzymuje wsparcie w swoich czynnościach wychowawczych, przez co wzrasta efektywność jego działań. Sprawny przepływ informacji daje mu możliwość rzetelnej diagnozy ucznia i ustalenie wspólnych oddziaływań wobec niego i w szkole i w domu. Rodzice dzięki wzajemnej współpracy uzyskują informację o funkcjonowaniu placówki, formach i metodach jej działania. Mają wpływ na kształt pracy szkoły. Otrzymują wsparcie placówki w trudnych sytuacjach, co daje im poczucie pewności, życzliwości i podmiotowości w kontaktach personalnych z pracownikami szkoły.
Szkoła także stwarza rodzicom możliwość dokształcania się w obszarze umiejętności wychowawczych, organizując prelekcje, pogadanki z udziałem różnych specjalistów.
Dzięki atmosferze równości, przychylności i wzajemnego wsparcia uczniowie funkcjonują w szkole otwartej na propozycje ze strony rodziców, którzy dodatkowo swoją obecnością wzmacniają ich poczucie bezpieczeństwa i pewności. Uzyskują wsparcie rodziców i nauczycieli w sytuacjach trudnych. Wzrasta ich poczucie ważności i wartości. Spędzają dużo więcej wolnego czasu z nauczycielem.
Partnerstwo wzmacnia, przez co ogranicza nieufność, eliminuje stereotypowe nastawienie do siebie. W trakcie współpracy następuje zbliżenie, sprzyjające zaistnieniu postaw tolerancyjnych, które z kolei umożliwiają wyjaśnianie nieporozumień w oparciu o ogólną wyrozumiałość.
Zapraszamy zatem serdecznie do współdziałania, jesteśmy otwarci na Państwa propozycje.

Szanowni Państwo!

Dziecko w okresie wczesnoszkolnym wchodząc w życie społeczne szkoły napotyka wiele nowych i trudnych dla siebie sytuacji i zadań. Bezpośrednią reakcją na trudności często jest zachowanie agresywne. Wachlarz zachowań jest bardzo różny, zależy w dużej mierze od stanu emocjonalnego każdego dziecka. Typowe w tym wieku są działania skierowane bezpośrednio przeciwko innej osobie, agresja fizyczna. Występuje: bicie, szarpanie, podstawianie nogi, kopanie, wyrywanie przedmiotów, gryzienie, kłucie. Często pomiędzy chłopcami dochodzi do bójek. Chłopcy też częściej naśladują zachowania agresywne starszych kolegów lub osób dorosłych. Dziecko w młodszym wieku szkolnym nie kontroluje w pełni swoich reakcji, a narastająca złość znajduje ujście właśnie w bójkach.
Inną formą zachowań, bardziej dotkliwą dla dzieci, jest agresja słowna. Rani ona godność osoby narażonej na upokorzenie i ośmieszenie. Akt słowny polega na grożeniu, straszeniu będącym zapowiedzią przykrych konsekwencji. Często w środowisku uczniów jest to: wyśmiewanie, kpiny, złośliwe przezwiska, kąśliwe uwagi na temat wyglądu czy zachowania. Niektóre dzieci, gdy nie mogą poradzić sobie z atakami wyśmiewania i złośliwości, reagują ucieczką, szukają pomocy u osób starszych lub też zamykają się w sobie, co potęguje wewnętrzny strach.
Szanowni Państwo, ważne jest, aby kształcić w dzieciach umiejętność poprawnego reagowania na różnego typu frustracje. Umiejętności jakie dzieci muszą nabyć, aby nauczyć się panować nad swoimi agresywnymi impulsami, powinny być ćwiczone na bieżąco, w każdej sytuacji życiowej. Gotowość do konstruktywnego, zgodnego i ustępliwego zachowania, które ma na celu przezwyciężanie konfliktów świadczy o pewności siebie, szacunku do drugiej osoby i kreatywności w pokonywaniu trudności szkolnych. Wspólnie zintegrowanymi działaniami jesteśmy w stanie otworzyć przed dziećmi nowe możliwości zaspakajania ich usprawiedliwionych potrzeb i przeforsowywania swoich interesów bez narażania osób drugich na nieprzyjemności.

  Konwencja o prawach dziecka

Najważniejszym aktem prawnym, który określa prawa dziecka, jest Konwencja o Prawach Dziecka, potocznie nazwana światową konstytucją praw dziecka. Została uchwalona 20 listopada 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Wszystkie 192 kraje, które zdecydowały się ratyfikować ten dokument, zobowiązały się do respektowania i realizowania jego zapisów. Polska uczyniła to w 1991 roku.

Konwencja zakłada, że dzieci nie są w pełni dojrzałe i na tyle świadome, by same mogły o siebie zadbać, przez co należy im się szczególna opieka i ochrona. Najważniejszymi zasadami, którymi kierowali się twórcy tego dokumentu, są zasada kierowania się zawsze dobrem dziecka oraz zasada równości wobec prawa wszystkich dzieci niezależnie od pochodzenia, koloru skóry czy wyznania.

    Istota praw dziecka

Każdemu dziecku przysługują prawa dziecka, tak jak każdemu dorosłemu przysługują prawa człowieka. Prawa dziecka są więc naturalną konsekwencją praw człowieka. Praw tych nikt nie może dziecko pozbawić.

  Prawa dziecka a relacje z rodzicami

Prawa dziecka nie kolidują z prawem rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z ich wartościami, przekonaniem religijnym i światopoglądem, chyba że dochodzi do sytuacji niebezpiecznych, groźnych dla dziecka lub niezgodnych z prawem: zaniedbania, krzywdzenia, zmuszania do pracy zarobkowej, unikania obowiązku szkolnego…

 Gdzie szukać pomocy?

NIEBEZPIECZNE SYTUACJE – numer 112 to telefon alarmowy w niebezpiecznej sytuacji, gdy potrzebna jest interwencja policji, straży pożarnej lub pogotowia.

OFIARY I ŚWIADKOWIE PRZEMOCY – 0 800 12 12 12 Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka

116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży Fundacja Dzieci Niczyje.
0 801 12 00 02 – Niebieska linia – to numer, pod który mogą dzwonić ofiary przemocy w rodzinie, a także osoby, które usłyszały o takiej przemocy lub są jej świadkami.
ZAGROŻENIA W INTERNECIE, ZGŁOSZENIA NIELEGALNYCH TREŚCI W INTERNECIE dyżurnet.pl – to punkt kontaktowy, w którym można zgłaszać informacje o wszystkich nielegalnych i niepokojących treściach znalezionych w Internecie. Można także napisać mail na adres: dyzurnet@hotline.org.pl lub zadzwonić pod całodobowy numer telefonu: 0 801 615 005
DZIECI UCHODŹCÓW LUB IMIGRANTÓW – 22 828 88 82 wew. 250 to telefon Polskiej Akcji Humanitarnej – Centrum Pomocy Uchodźcom i Repatriantom
DZIECI NAJUBOŻSZE – 22 33 48 500, 22 33 48 585 – to telefon Caritas Polska – organizacji, która może pomóc dziecku, jeśli jego rodzice lub opiekunowie znaleźli się w bardzo trudnej sytuacji finansowej.

NARKOTYKI, UZALEŻNIENIA – MONAR 0801 199 990
Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki

Jednym z głównych zadań szkoły jest propagowanie wśród dzieci i młodzieży zdrowego stylu życia poprzez wspieranie kompleksowego rozwoju uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem dbania o własne zdrowie, higienę, sferę emocjonalną oraz prawidłowe relacje z innymi. Kształtowanie postaw prozdrowotnych odbywa się przez dostarczanie informacji o dobrych wzorcach żywieniowych oraz codzienne kształcenie prawidłowych nawyków zdrowotnych. W związku z tym, tak wiele mówimy o zbawiennym wpływie aktywności fizycznej na prawidłowe funkcjonowanie organizmu, podkreślając że codzienny ruch pozytywnie wpływa na kondycję fizyczną, umysłową i kształtowanie prawidłowej sylwetki ciała.
Warzywa i owoce w diecie to niezastąpione źródło witamin, składników mineralnych i błonnika. Produkty zbożowe stanowią główne źródło energii dla organizmu, regulują pracę jelit. Naturalne soki są uzupełnieniem codziennej diety. Produkty mleczne stanowią najważniejsze źródło wapnia, który jest niezbędny do budowy zdrowych kości i zębów. Ważnymi produktami są też mięso, ryby, jaja jako źródła pełnowartościowego białka, żelaza, cynku i witamin z grupy B oraz witaminy D. Do tego wszystkiego należy też dodać regularny sen, który pomaga wypocząć organizmowi i go zregenerować.
Unikajmy napoi energetyzujących, gdzie głównym składnikiem jest kofeina, która ma negatywne działanie na układ nerwowy dziecka, powoduje zmiany nastroju i stany niepokoju. Napoje tego typu negatywnie wpływają na gospodarkę wapnia, przyczyniając się do gorszej odbudowy kości. Słodkie napoje typu cola, słone chipsy – mogą prowadzić do otyłości, tak samo jak słodycze i cukier spożywane w nadmiarze sprzyjają rozwojowi wielu chorób.

10 powodów, by nie bić dzieci

* Bicie dzieci może doprowadzać do fizycznych urazów, takich jak zasinienia, obrzęki, krwiaki podtwardówkowe, uszkodzenia nerwów i złamania kości.

* Bicie dziecka niszczy jego ufność i burzy poczucie własnej wartości. Dzieci znacznie chętniej podejmują zachowania nastawione na współpracę, jeśli łączy je z rodzicami silna więź miłości.

* Bicie dzieci powoduje przekazywanie postawy akceptacji przemocy z pokolenia na pokolenie. Dzieci, które są często bite, uczą się stosowania przemocy.

* Bicie dzieci uczy je, że „silniejszy ma zawsze rację”.

* Bijąc dziecko za złe zachowanie, opiekun traci ważną szansę nauczenia go właściwego sposobu postępowania.

* Strach nie jest skuteczną metodą uczenia dzieci pożądanych zachowań. Bite dzieci zwykle zachowują się dobrze tylko wtedy, kiedy stosujący przemoc dorosły znajduje się w pobliżu.

 * Wspomnienia z dzieciństwa osób, które jako dzieci były często bite, są zwykle pełne gniewu i urazy.

 * Bicie dziecka jest wyrazem bezsilności, złości i frustracji rodzica, nie zaś edukacją dziecka.

 * Dzieci są często bite za zachowania, które nie są „złe” czy „niewłaściwe”, ale wynikają z ich naturalnej potrzeby badania świata, a także z potrzeb związanych z odżywianiem, snem, ruchem czy chęcią zwrócenia na siebie uwagi.

 * Dzieci najłatwiej uczą się pożądanych zachowań, kiedy dorośli wyjaśniają im, jak powinny postępować, rozmawiają z nimi oraz własnym zachowaniem dają im przykład odpowiedzialności, troski i samodyscypliny.

 więcej na stronie:

Wyjazd na wakacje to radosne wydarzenie. Już za chwilę będziemy mogli cieszyć się urokami wypoczynku i zapomnieć o szkole. Aby jednak wakacyjna przygoda była bezpieczna i pełna pozytywnych wrażeń, należy pamiętać o przestrzeganiu kilku zasad. Właśnie o tych zasadach 22 czerwca 2016 roku w naszej szkole mówili przedstawiciele służb mundurowych, pani pielęgniarka i pani pedagog. Uczniowie zostali poinformowani, iż w każdej podróży przydatny jest telefon komórkowy z zapisanymi numerami alarmowymi: 112 – centrum powiadamiania ratunkowego, 997 – policja, 998 – straż pożarna, 999 – pogotowie ratunkowe. Omówiona została kwestia bezpiecznego spędzania czasu wolnego nad wodą. Pani pielęgniarka zwróciła uwagę na fakt, że woda nawet z pozoru bezpieczna i spokojna, jest groźnym żywiołem. Dlatego nad morzem szczególne zadanie czeka opiekunów – nawet na chwilę nie wolno spuścić dzieci z oka, a kąpać się i pływać można wyłącznie w miejscach dozwolonych. Najlepiej pod okiem ratownika. Na plażę zabieramy krem z filtrem UV, by uniknąć poparzenia słonecznego oraz nakrycie głowy chroniące przed udarem. Na spotkaniu uczniowie dowiedzieli się również jak zadbać o swoje bezpieczeństwo podczas górskich wędrówek. Zwrócono uwagę, iż warunki atmosferyczne potrafią zmienić się w ciągu godziny i to jest najważniejsze przykazanie każdego zdobywcy górskich szlaków. Pogoda w górach jest bowiem równie nieokiełznana, jak one same. Dlatego wychodząc w góry, w miejscu pobytu zawsze zostawiamy wiadomość o trasie wycieczki i planowanej godzinie powrotu.
O bezpieczeństwie trzeba pamiętać zawsze, nie tylko w wakacje. Mimo rozluźnienia letnią, beztroską atmosferą nie możemy zapominać o zasadach prawidłowego poruszania się po ulicy i o podstawowych zasadach bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W mieście należy chodzić wyłącznie po chodniku, a poza miastem poboczem z lewej strony drogi. Przez jezdnię przechodzimy wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych. Przechodzimy, a nie przebiegamy! – nawet na przejściu dla pieszych. Przed wejściem na jezdnię, zawsze uważnie rozglądamy się w obie strony i sprawdzamy, czy nie nadjeżdża samochód – o tych kwestiach mówili funkcjonariusze policji.
Radosnych i słonecznych, a przede wszystkim bezpiecznych wakacji wszystkim dzieciom życzą nauczyciele i pracownicy szkoły.

foto

Szanowni Państwo!
Wiek 7 – 13 lat to pierwszy etap stopniowego odchodzenia dziecka od rodziców. Gdy dziecko idzie do szkoły, najważniejsza staje się PANI, która ma zawsze rację. Dla dziecka to bardzo ważny okres, gdy z bycia „ najważniejszą osobą na świecie”, należy szybko nauczyć się liczyć ze zdaniem innych członków grupy, kompromisu, zawierać nowe przyjaźnie. To pierwsze kroki stanowiące podstawę w kształtowaniu się postaw w przyszłych kontaktach społecznych. Trzynaście lat to początek dojrzewania. Chłopcy zwracają uwagę na swój rozwój fizyczny, dziewczynki w tym wieku stają się dla siebie łagodne, zauważają wokół siebie krzywdę innych, wzrasta w nich poczucie empatii. Jest to okres zmiany aktywności społecznej i dążenia do poczucia swojej tożsamości, wzrostu świadomości siebie, określenia swoich potrzeb i pierwszych ważnych poglądów na temat siebie, świata i ludzi. Dzieci nie posiadające wsparcia ze strony najbliższego środowiska, które akceptuje i potwierdza swoim zachowaniem okres dojrzewania, sięgają po papierosy, alkohol i substancje psychoaktywne. To dążenie do tak pojmowanej „ dorosłości”, zaprzeczenie wszelkim autorytetom, wewnętrzna walka z samym sobą, przy jednoczesnej niepewności siebie jest jedną z przyczyn konfliktów z rodzicami, nauczycielami, uporządkowaną rzeczywistością. Młodzież staje się bardzo często agresywna, arogancka, wulgarna. Ta forma buntu wobec obowiązujących norm, nakazów sprawia, że wzrasta potrzeba akceptacji grupy rówieśniczej, przynależność do równej sobie społeczności. Zadaniem dorosłych jest rozumienie tego okresu i stworzenie zdrowych relacji z dziećmi opartych na zrozumieniu, akceptacji, umiejętności słuchania, a więc podstawowych zasadach komunikacji. Jesteśmy zobowiązani i odpowiedzialni za pozytywne wsparcie i przekazanie systemu wartości, które uchronią dziecko przed zagrożeniami współczesnego świata.
Papierosy – to pierwsza z dróg „ bycia akceptowanym”, łatwa i zgubna jednocześnie. Zaczyna się niewinnie „ od jednego” podczas przerwy miedzy lekcjami, później przechodzi w potrzebę dnia codziennego, by w końcu stać się nałogiem. Rzucenie palenia jest bardzo trudne i wielu osobom się to nie udaje. Dlatego ważne jest szybkie reagowanie na jakiekolwiek podejrzenie, że dziecko zaczęło palić.
Alkohol – jest substancją szkodliwą, a nawet trującą. Najczęstszym powodem sięgania po alkohol przez młodzież są problemy emocjonalne: „ …nikt mnie nie rozumie”, „ …jestem samotny/samotna”. Przyczyną jest również ciężka sytuacja rodzinna: przeżywanie i okazywanie silnego gniewu i furii w relacjach z dziećmi, używanie siły fizycznej, krzyczenie w związku z chęcią zdobywania lub utrzymania kontroli w relacji z dzieckiem, utrzymujący się konflikt małżeński dotyczący metod wychowawczych. Alkoholizm to nie tylko pijąca młodzież, ale poważny problem w rodzinie, o którym próbuje się zapomnieć…
Narkotyki, dopalacze – substancje psychoaktywne, które działają na system nerwowy, powodując odurzenie, zamroczenie, uspokojenie bólu lub euforię. W konsekwencji prowadzą do uzależnień fizycznych i psychicznych. Zachowania, które mogą świadczyć o tym, że dziecko ma kontakt z narkotykami:
• nagłe obniżenie ocen szkolnych, spóźnienia i wagary,
• zmiany nastroju ( duża aktywność lub zmęczenie), izolowanie się, apatia lub wybuchy złości,
• zmiana znajomych, brak zainteresowania dotychczas ulubionymi zajęciami,
• szybsze wydawanie pieniędzy, posiadanie dużych kwot z nieznanych źródeł,
• pożyczanie pieniędzy lub kradzież,
• kłamanie, wykręty, wynoszenie z domu wartościowych rzeczy,
• używanie niezrozumiałych słów podczas rozmów z kolegami,
• zmiany w wyglądzie: zaniedbanie, niechlujność,
• zaczerwienienie, przekrwawione oczy, łzawienie zwężone lub rozszerzone źrenice, katar, zaczerwienienie wokół nosa.

Szanowni Państwo, część tych zachowań po prostu występuje w wieku dorastania i nie jest powodem do niepokoju. Jednak należy zwrócić uwagę, jeśli kilka zachowań pojawi się nagle i równocześnie.

Cyberprzemoc (agresja elektroniczna) to stosowanie przemocy z użyciem nowych technologii. Do takich działań zalicza się: wyzywanie, poniżanie, prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego, takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne, portale społecznościowe.
Cyberprzemoc może dotknąć wszystkich użytkowników Internetu, bez względu na wiek, czy też poziom umiejętności posługiwania się komputerem. Akty przemocy w sieci początkowo mogą wyglądać niewinnie, potrafią jednak w perspektywie czasu wyrządzić dużą krzywdę. Dotyczy to przede wszystkim dzieci i młodzieży, dla której ten sposób komunikacji często odgrywa pierwszoplanową rolę. Wrzucone do sieci zdjęcie lub film przedstawiający, np.: niezdarne zachowanie młodej osoby lub ukazujący sytuację wstydliwą, opatrzony dodatkowo komentarzami nieznanych ludzi, eskalacja złośliwości osób trzecich wobec podejmowanych prób obrony, obawa, że wszyscy znajomi widzieli film, nieudane próby usunięcia go z sieci, narastająca świadomość, że film oglądany jest przez kolejne osoby – wszystko to może rodzić negatywne emocje, głęboką frustrację, prowadzić do stanów lękowych. Rodzi się u młodego człowieka poczucie bezradności, pojawiają się stany depresyjne, które w skrajnych przypadkach prowadzą nawet do prób samobójczych. Charakterystyczną cechą cyberprzemocy, wyróżniającą ją od przemocy tradycyjnej, jest jej ciągłość trwania. Ta forma przemocy nie kończy się z chwilą wyłączenia komputera, przenosi się na szkolne życie dziecka, które żyje w nieustannym poczuciu zagrożenia – obawia się kolejnych ataków ze strony rówieśników, negatywnych reakcji społecznych.
Należy pamiętać, że cyberprzemoc to nie tylko ofiary, ale również sprawcy, którymi bardzo często są ludzie młodzi. Często cechuje ich: bezmyślność, brak świadomości wyrządzanej krzywdy i popełnionego przestępstwa, brak empatii, chęć dominacji nad ofiarą, pragnienie zaimponowania innym, zdobycie popularności. Niezwykle ważna jest więc świadomość możliwych konsekwencji – również prawnych.

Wskazówki dla ofiar cyberprzemocy:

• szukać pomocy u zaufanej osoby dorosłej,
• zgłosić fakt przestępstwa w sieci Policji,
• szukać pomocy w instytucjach do tego powołanych,
• wymagać natychmiastowego skasowania filmu lub zdjęcia opublikowanego wbrew woli ofiary,
• prosić administratora serwisu o usunięcie kompromitujących materiałów z sieci,
• zachować dowody przemocy,
• blokować w komunikatorach i poczcie elektronicznej kontakt z niepożądanymi osobami.

W przypadku, kiedy nasze dziecko padnie ofiarą przemocy w sieci, ważne jest udzielenie mu wsparcia przez osoby z najbliższego otoczenia. Fachowe wsparcie psychologiczne w przypadkach cyberprzemocy i porad dotyczących rozwiązywania problemów z nią związanych można znaleźć również u konsultantów bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży 116111 (www.116111.pl) oraz 800100100 (www.800100100.pl) dla rodziców i nauczycieli.

Szkoła stanowi ważne ogniwo w systemie działań wychowawczo – profilaktycznych, ponieważ jest miejscem spotkania dzieci i młodzieży oraz najważniejszych osób dorosłych odpowiedzialnych za opiekę i wychowanie ( rodziców, nauczycieli). Szkoła wspomaga uczniów w rozwoju społecznym i interpersonalnym, uczy zadaniowej działalności, daje możliwość konfrontacji autorytetów i kształtowania poczucia własnej tożsamości, wypełnia znaczną część aktywnego życia dzieci i młodzieży. Dynamika rozwoju procesów poznawczych, zobowiązuje nauczycieli do stosowania odpowiednich form i metod przystosowanych do możliwości edukacyjnych. Działania profilaktyczne w szkole są planowane i mają charakter długofalowy. Dają prowadzącemu możliwość włączenia nowych treści, stosownie do zaistniałych potrzeb. Ważne dla szkoły, jako placówki oświatowej jest zintegrowanie działań profilaktycznych prowadzonych na miejscu z działaniami prowadzonymi w tym zakresie w środowisku lokalnym. Stąd stała współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w procesie opiekuńczo – wychowawczym, która stanowi podstawowy warunek skuteczności oddziaływań.
Głównym założeniem planu profilaktyczno – wychowawczego: „Wspólnie zapobiegamy agresji” było zapobieganie zjawisku przemocy na terenie szkoły. Harmonogram zintegrowanych działań zakładał udział wszystkich członków wspólnoty klasowej, systematyczność oddziaływań wychowawczych, konsekwentne przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad i reguł. Program został napisany z uwzględnieniem dojrzałości szkolnej i poziomu rozwoju emocjonalnego uczniów. Poszczególne tematy zajęć były skorelowane ze szkolnymi programami: profilaktyki i wychowawczym.
Program oparty został na następujących zasadach: krótkim wprowadzeniu w zagadnienie, spontanicznych i opartych na literaturze wypowiedziach uczniów, lekcjach kształtujących umiejętności prospołeczne, planowanych działaniach na terenie szkoły środowisku lokalnym, działaniach okolicznościowych aktywizujących określone emocje, postawy, wartości, nagradzaniu przez wychowawcę za zachowania zgodne z ogólnie przyjętymi normami, wyznaczaniu konkretnych zachowań, które mają być eliminowane. Wychowawcy poszczególnych zespołów klasowych oraz nauczyciele świetlicy szkolnej monitorowali realizację tematyki.
Zaplanowane zadania w ramach programu profilaktyczno – wychowawczego przeciw agresji zakładały umiejętność dostrzegania i wyrażania negatywnych uczuć, rozpoznawanie elementów wyzwalających niezadowolenie i złość, umiejętność opanowania agresji, wściekłości, formy jej przezwyciężania. Prowadzone z wychowawcą/pedagogiem/ terapeutą/ policjantem i kuratorem sądowym zajęcia uczyły przezwyciężać trudności natury emocjonalnej oraz wskazywały na sposoby rozwiązywania konfliktów metodą ugody. Akcent osoby prowadzącej zajęcia padał także na kształtowanie nawyku podejmowania właściwych decyzji.
Ponadto program kładł nacisk na podnoszenie poczucia własnej wartości i silnej tożsamości. Budowanie poczucia wspólnoty z grupą/klasą. W działaniach z uczniami wskazywano sposoby radzenia sobie z przemocą psychiczną i fizyczną, stresem. Kształtowano odpowiedzialność za swoje czyny, rozwijanie postaw empatii i sympatii. Podczas spotkań uczniowie mogli dokonać autorefleksji, podzielić się na bieżąco zdobytymi doświadczeniami, a niekiedy wyrazić swoje przeżycia stosując różne formy wyrazu. Prowadzący dążył do tego, aby zajęcia pozwoliły dzieciom:
• dostrzec i umiejętnie wyrazić agresywne uczucia,
• rozpoznać elementy wyzwalające złość i agresję,
• lepiej zrozumieć siebie i innych ludzi,
• opanować agresję i wściekłość oraz umiejętnie je przezwyciężać,
• zbudować poczucie wartości samego siebie i własnej silnej tożsamości,
• nawiązać nieagresywne kontakty,
• pokojowo rozwiązać konflikt.

Współpraca środowiska rodzinnego ze szkołą to jeden z podstawowych elementów prowadzonej wspólnie edukacji, której głównym założeniem jest sukces szkolny dziecka. Mądre i przemyślane, oparte na dialogu, współdziałanie osób dorosłych motywuje dziecko do pracy, wskazuje na nowe kierunki w poszukiwaniu rozwiązań, ułatwia podejmowanie coraz trudniejszych wyzwań.
O zaufaniu, wspólnym porozumieniu i wzajemnej akceptacji podejmowanych działań na rzecz rozwoju dzieci była mowa podczas zebrania z rodzicami uczniów klasy 1a. Pani pedagog – Joanna Racka, zwróciła uwagę na najważniejsze zadania środowisk najbliższych dziecku – domu i szkoły, na konieczność wymiany doświadczeń i informacji o najważniejszych potrzebach najmłodszych członków społeczności szkolnej. Zwróciła również uwagę, iż w kontaktach personalnych nauczyciel i rodzic muszą być sprzymierzeńcami, gdyż dużo łatwiej jest wówczas stworzyć właściwy klimat wychowawczy. Udział rodziców w życiu szkoły jest pożądany, daje siłę wychowawcy do dalszej pracy i umacnia w podejmowanych działaniach wychowawczych.
Zebranie przebiegało w miłej atmosferze, a prelekcja prowadzącej pobudziła do refleksji.
 

W dniu 28 lutego 2017 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej odbyło się spotkanie z panią doktor Janiną Korejwo, poświęcone chorobom odkleszczowym. Pani doktor przedstawiła podstawowe informacje na temat objawów tych chorób i sposoby ich zapobiegania.

Jedna z nich to kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) – ciężka i ostra choroba centralnego układu nerwowego wywołana zakażeniem wirusowym (i dlatego jako taka nie może być leczona antybiotykiem). Objawy KZM początkowo przypominają objawy grypy: gorączka, dreszcze, ból mięśni. Kolejny etap choroby może przebiegać bardziej burzliwie. Pojawia się wysoka gorączka, wymioty, ból głowy, a nawet utrata przytomności. Leczenie prowadzone jest w warunkach szpitalnych i może trwać wiele tygodni, a nawet rok i ma wyłącznie charakter objawowy. Nie istnieją bowiem leki, które, niszcząc wirus, mogłyby szybko poprawić stan zdrowia chorego. KZM o ciężkim przebiegu może nieść ze sobą poważne powikłania: niedowłady, depresję, zanik mięśni czy stały ból głowy.

Kolejna choroba to borelioza – choroba przewlekła wywoływana przez bakterie. Objawy mogą przypominać przeziębienie. Jednakże podstawowym objawem jest „rumień wędrujący”, któremu towarzyszą gorsze samopoczucie, gorączka, przewlekłe zmęczenie i utrata masy ciała. Bardzo niebezpieczna jest borelioza przewlekła, ponieważ pojawia się przy niej wiele groźnych powikłań, które są bardziej groźne niż sama choroba. Borelioza może przekształcić się w zapalenie opon mózgowych, zapalenie mięśnia sercowego, dolegliwości przewodu pokarmowego czy zapalenie pęcherza. Wszystkie typy boreliozy leczy się antybiotykiem. Aby zapobiec ukąszeniu przez kleszcza, a tym samym ustrzec się ewentualnego zachorowania, należy nosić odpowiednią odzież w lesie, zakrywającą jak największą część ciała (najlepiej jasną), stosować środki odstraszające kleszcze, po spacerze dokładnie obejrzeć całe ciało. Należy pamiętać, że kleszcze mogą trafić na nasze ciało nie tylko podczas pobytu w lesie, ale również podczas spaceru w parku czy zabawy na trawie. Stosowanie wymienionych zasad zmniejsza ukąszenie i zakażenie.

Jednak najpewniejszym sposobem zabezpieczenia jest szczepienie ochronne. Istnieje szczepionka, która podana odpowiednio wcześnie (najlepiej wiosną), prowadzi do wytworzenia odporności i chroni przed chorobą.

G. Koper