INNOWACJA „ W ŚWIECIE WARTOŚCI”
Emocje odgrywają zasadniczą rolę w życiu każdego człowieka – zarówno dzieci jak i dorosłych. Towarzyszą nam w różnych sytuacjach, odpowiadają za relacje ze światem zewnętrznym. Pierwsze lata w życiu dziecka są bardzo znaczące dla jego późniejszego funkcjonowania. Dziecko przychodzi na świat jako mała, nieporadna istota uzależniona od swych rodziców. To właśnie rodzice przekazują im wartości, które stanowią podłoże wzajemnego zrozumienia w przyszłości. Współczesna rodzina, jednak traci na swej uniwersalnej wartości. Szybkie tempo codziennego życia, troska o warunki ekonomiczne nadały sens czynnikom warunkującym życie wielu rodzin a tym samym poszerzyły krąg problemów opiekuńczo-wychowawczych. We współczesnych czasach nie tylko niedobór materialny, ale także niedobór opiekuńczy, wpływa niekorzystnie na rozwój dzieci, zwłaszcza rozwój emocjonalny. Innowacja „W świecie wartości” jest naszą odpowiedzią na zatrważająco słabnący system wartości w rodzinach. Dzieci doświadczają coraz bardziej zróżnicowanych i skomplikowanych emocji i uczuć, często nie potrafią sobie z nimi poradzić. Nie zawsze potrafią je nazwać. Nie wiedzą, jak się zachować, w jaki sposób je uzewnętrznić. Nie umieją określić, czy to, co przeżywają, jest dobre, czy złe. Realizując program innowacji pragniemy tworzyć takie sytuacje edukacyjne w szkole, w klasie, aby dzieci w bezpiecznych warunkach, w atmosferze życzliwości i zrozumienia mogły rozwijać swoje kompetencje emocjonalne i społeczne. By mogły doświadczać i uczyć się rozumieć emocje, postawy własne i innych ludzi.
Adresatami innowacji są uczniowie klasy 2a i 2c. Czas realizacji innowacji obejmuje rok szkolny 2018/2019 od 18.02.2019r. – 0706.2019r . Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach zajęć obowiązkowych, jako element godziny lekcyjnej, raz w tygodniu. Niniejsza innowacja ma na celu wprowadzenie dzieci w świat wartości i uczuć, często dla nich trudnych i niezrozumiałych.
Inspiracją do napisania tej innowacji są „Mądre bajki z całego świata” Foundation Kulczyk EFEKT DOMINA. 17 bajek z różnych stron świata to wyprawa do wspaniałego, egzotycznego świata wyobraźni. Mądre bajki to również szansa, by wprowadzić dzieci w świat wartości, które są życiowymi drogowskazami kształtującymi zachowania i postawy ludzi. Te wartościowe bajki mówią o tym, co dla nas najważniejsze i najcenniejsze: o miłości, dobru, mądrości, rozwadze, uczciwości i wytrwałości. O odwadze, zaufaniu, wrażliwości na drugiego człowieka, życzliwości, umiejętności współpracy i współdziałania. Pozwalają dzieciom zrozumieć, że nie można budować własnego życia na krzywdzie i niesprawiedliwości. Dobro zawsze wraca ze zwielokrotnioną siłą. Przygotowany materiał wzbogaci i uatrakcyjni program nauczania i program wychowawczy, odpowiada założeniom podstawy programowej dla pierwszego etapu edukacyjnego – edukacji wczesnoszkolnej. Pozwala na osiągnięcie celów ujętych w podstawie programowej.
Dzieci chętnie podejmują rozmowy na temat swoich coraz bardziej złożonych emocjonalnych doświadczeń, komentują i próbują wyjaśnić przejawy i przyczyny emocji, zachowań zaobserwowanych u innych osób. Naszą rolą jest im w tym pomóc i wskazać korzyści kroczenia ścieżką dobra, prawdy i uczciwości. To wiedza, która pomoże im zrozumieć i zidentyfikować najważniejsze wartości w życiu, związane z nimi emocje, uczucia oraz przełożyć te wartości w rzeczywiste, codzienne działanie. W specjalnie przygotowanych scenariuszach lekcji, opartych na „ Mądrych bajkach z całego świata”, w atrakcyjny i przystępny dla dzieci sposób pokażemy, że ludzkie emocje, uczucia i wartości są ponadczasowe, uniwersalne, bez względu na szerokość i długość geograficzną. Propozycja „ Efektu Domina” to inspiracja do tego, by podejmować z młodszymi dziećmi trudniejsze i bardziej złożone zagadnienia dotyczące uczuć obecnych w ich życiu.
Cel główny:
– wspomaganie dziecka w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, fizycznym i estetycznym, przygotowanie do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą,
– dbanie o to, by dziecko odróżniało dobro od zła,
– kształtowanie systemu wiadomości i umiejętności potrzebnych do poznawania i rozumienia świata.
Cele szczegółowe:
– poznawanie i rozumienie własnych stanów emocjonalnych w oparciu o czytane teksty literackie,
– propagowanie czytelnictwa,
– zachęcanie do aktywnego słuchania,
– poszerzanie słownictwa czynnego,
– pogłębianie wiedzy o sobie i innych,
– zachęcanie do wczuwania się w emocje innych,
– rozwijanie postawy akceptacji, szacunku dla odmienności,
– rozróżnianie uczuć przyjemnych i nieprzyjemnych,
– umiejętność radzenia sobie z trudnymi emocjami np. lękiem, złością, strachem, itp.
– zwracanie uwagi na społecznie akceptowane formy wyrażania uczuć,
– doskonalenie umiejętności werbalizacji uczuć,
– wyrażanie uczuć za pomocą mimiki, ruchu, ekspresji plastycznej, tańca
– dostrzeganie pozytywów w zróżnicowanych sytuacjach życiowych,
– rozwijanie myślenia logicznego
– budowanie pozytywnych relacji w grupie rówieśniczej, rozwijanie umiejętności współpracy,
– dostrzeganie, że wszyscy ludzie są równi i każdy człowiek ma swoją wartość,
– kształtowanie systemu wartości wśród uczniów,
– rozwijanie postawy aktywności w życiu społecznym,
– kształtowanie postaw prospołecznych, rozwijanie otwartości na potrzeby drugiego człowieka, szacunku wobec niego,
– wcielanie się w role
Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla pierwszego etapu edukacyjnego. Są kontynuacją tematyki 2 klasy, uzupełniają ją, poszerzają. Bohaterami „ Mądrych bajek z całego świata” są dorośli, dzieci o oryginalnych imionach oraz egzotyczne zwierzęta obdarzone ludzkimi cechami. W każdej bajce bohater staje w obliczu wyzwania: zagadki, którą musi rozwiązać, zadania, które musi zrealizować, trudności do pokonania. Musi zmierzyć się z nadprzyrodzonymi siłami i przeciwnościami losu, wykazać się hartem ducha, cierpliwością, szlachetnością i inteligencją, a nierzadko również sprytem. Każda bajka zawiera przesłanie moralne, odkrywa przed dziećmi świat wartości i pożądanych cech ludzi.
Bloki tematyczne- tematy do realizacji:
- Bajka o Piotrusiu – dobroć, wrażliwość, odpowiedzialność.
- Słońce i księżyc – szacunek, miłość, szczęście.
- Gwiazda poranna – miłość, rodzina.
- Kłótliwe sąsiadki – współpraca, wzajemna pomoc, zgoda.
- Kijaruna– szlachetność, dobroć, troskliwość, wewnętrzne piękno.
- O sprytnym sułtanie i jeszcze sprytniejszym Alim – spryt, hojność, szlachetność.
- Zaczarowane bociany – wzajemna pomoc, zaufanie, roztropność, cierpliwość, sprawiedliwość.
- O tym, skąd się wzięły tygrysy – współpraca, mądrość.
- Sprawiedliwy królik – miłość, wytrwałość, sprawiedliwość.
- Król ptaków – troska o rodzinę, mądrość, roztropność, powściągliwość, szacunek.
- Czterej bracia – uczciwość, spryt, odwaga.
- Bajka o króliku i krabie – sprawiedliwość, pracowitość, spryt.
- Rodrigo i kolba kukurydzy – oszczędność, dobroczynność, hojność, poszanowanie dóbr.
- O tym, jak Anansi obdarzył ludzkość opowieściami – spryt, inteligencja, odwaga, mądrość, wiedza.
- Najmądrzejsze stworzenie na ziemi – wiedza, mądrość.
- O dzielnej myszce Namudu– odwaga, spryt.
- O tym, jak afrykańskie żurawie zdobyły swoje korony– mądrość, pomysłowość, współpraca, spryt.
- Przygotowanie przedstawienia – motyw przewodni „ świat wartości”.
- Zorganizowanie akcji charytatywnej „ Pomagamy”.
Mamy nadzieję, że udział naszych uczniów w zajęciach innowacyjnych, sprawi, że ponadczasowe wartości takie jak : przyjaźń, zgoda, współpraca, zrozumienie, sprawiedliwość, uczciwość będą towarzyszyły im w ich codziennym życiu. Wspólnie poruszona kostka domina, poruszy kolejne, już bez naszej pomocy.
Agnieszka Dziemiańczyk i Dorota Wilczak