WSPÓLNIE ZAPOBIEGAMY AGRESJI
Szkoła stanowi ważne ogniwo w systemie działań wychowawczo – profilaktycznych, ponieważ jest miejscem spotkania dzieci i młodzieży oraz najważniejszych osób dorosłych odpowiedzialnych za opiekę i wychowanie ( rodziców, nauczycieli). Szkoła wspomaga uczniów w rozwoju społecznym i interpersonalnym, uczy zadaniowej działalności, daje możliwość konfrontacji autorytetów i kształtowania poczucia własnej tożsamości, wypełnia znaczną część aktywnego życia dzieci i młodzieży. Dynamika rozwoju procesów poznawczych, zobowiązuje nauczycieli do stosowania odpowiednich form i metod przystosowanych do możliwości edukacyjnych. Działania profilaktyczne w szkole są planowane i mają charakter długofalowy. Dają prowadzącemu możliwość włączenia nowych treści, stosownie do zaistniałych potrzeb. Ważne dla szkoły, jako placówki oświatowej jest zintegrowanie działań profilaktycznych prowadzonych na miejscu z działaniami prowadzonymi w tym zakresie w środowisku lokalnym. Stąd stała współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w procesie opiekuńczo – wychowawczym, która stanowi podstawowy warunek skuteczności oddziaływań.
Głównym założeniem planu profilaktyczno – wychowawczego: „Wspólnie zapobiegamy agresji” było zapobieganie zjawisku przemocy na terenie szkoły. Harmonogram zintegrowanych działań zakładał udział wszystkich członków wspólnoty klasowej, systematyczność oddziaływań wychowawczych, konsekwentne przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad i reguł. Program został napisany z uwzględnieniem dojrzałości szkolnej i poziomu rozwoju emocjonalnego uczniów. Poszczególne tematy zajęć były skorelowane ze szkolnymi programami: profilaktyki i wychowawczym.
Program oparty został na następujących zasadach: krótkim wprowadzeniu w zagadnienie, spontanicznych i opartych na literaturze wypowiedziach uczniów, lekcjach kształtujących umiejętności prospołeczne, planowanych działaniach na terenie szkoły środowisku lokalnym, działaniach okolicznościowych aktywizujących określone emocje, postawy, wartości, nagradzaniu przez wychowawcę za zachowania zgodne z ogólnie przyjętymi normami, wyznaczaniu konkretnych zachowań, które mają być eliminowane. Wychowawcy poszczególnych zespołów klasowych oraz nauczyciele świetlicy szkolnej monitorowali realizację tematyki.
Zaplanowane zadania w ramach programu profilaktyczno – wychowawczego przeciw agresji zakładały umiejętność dostrzegania i wyrażania negatywnych uczuć, rozpoznawanie elementów wyzwalających niezadowolenie i złość, umiejętność opanowania agresji, wściekłości, formy jej przezwyciężania. Prowadzone z wychowawcą/pedagogiem/ terapeutą/ policjantem i kuratorem sądowym zajęcia uczyły przezwyciężać trudności natury emocjonalnej oraz wskazywały na sposoby rozwiązywania konfliktów metodą ugody. Akcent osoby prowadzącej zajęcia padał także na kształtowanie nawyku podejmowania właściwych decyzji.
Ponadto program kładł nacisk na podnoszenie poczucia własnej wartości i silnej tożsamości. Budowanie poczucia wspólnoty z grupą/klasą. W działaniach z uczniami wskazywano sposoby radzenia sobie z przemocą psychiczną i fizyczną, stresem. Kształtowano odpowiedzialność za swoje czyny, rozwijanie postaw empatii i sympatii. Podczas spotkań uczniowie mogli dokonać autorefleksji, podzielić się na bieżąco zdobytymi doświadczeniami, a niekiedy wyrazić swoje przeżycia stosując różne formy wyrazu. Prowadzący dążył do tego, aby zajęcia pozwoliły dzieciom:
• dostrzec i umiejętnie wyrazić agresywne uczucia,
• rozpoznać elementy wyzwalające złość i agresję,
• lepiej zrozumieć siebie i innych ludzi,
• opanować agresję i wściekłość oraz umiejętnie je przezwyciężać,
• zbudować poczucie wartości samego siebie i własnej silnej tożsamości,
• nawiązać nieagresywne kontakty,
• pokojowo rozwiązać konflikt.